Ký kết Kế hoạch hành động Việt Nam – Australia về hợp tác khoa học và công nghệ

Kế hoạch hành động là tài liệu chiến lược cho các ưu tiên nghiên cứu và sẽ định hướng hợp tác cho các tổ chức khoa học và công nghệ của 2 nước. Kế hoạch tập trung vào các lĩnh vực: Y tế và thuốc; Nông nghiệp; Khoa học môi trường, Biến đổi khí hậu, khoa học biển.

 

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Australia của Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, ngày 30/11/2017, đoàn Quốc hội Việt Nam đã đến thăm Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế Australia (ACIAR) và Tổ chức Nghiên cứu Khoa học và Công nghiệp Liên bang (CSIRO). Trong khuôn khổ chuyến thăm này, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã ký Kế hoạch hành động về hợp tác KH&CN Việt Nam – Australia.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân làm việc tại Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế Australia (ACIAR)
 

Kế hoạch hành động Việt Nam – Australia về KH&CN được xây dựng trên nền tảng hợp tác nhiều năm

Phát biểu tại CSIRO, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, Việt Nam đánh giá cao sự hợp tác giữa Bộ KH&CN Việt Nam với CSIRO, đồng thời bày tỏ sự vui mừng khi chứng kiến lễ ký kết Chương trình hành động giữa Bộ KH&CN Việt Nam với Bộ Công nghiệp và Khoa học sáng tạo Australia.

Điều này thể hiện Việt Nam rất quan tâm hợp tác toàn diện với Australia nói chung, trong đó có lĩnh vực KH&CN.

Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao và hoan nghênh sự hợp tác giữa Bộ KH&CN, CSIRO đã thực hiện dự án ngay sau khi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull​ chứng kiến lễ ký kết hỗ trợ cho Việt Nam trong dịp Tuần lễ Cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á​ - Thái Bình Dương (APEC) 2017 vừa qua.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh phát biểu tại buổi làm việc của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân với CSIRO
 

CSIRO là cơ quan nghiên cứu khoa học lớn nhất, có uy tín nhất của Australia hiện nay với rất nhiều lĩnh vực thế mạnh như: nông nghiệp và thực phẩm; năng lượng; y tế và an toàn sinh học; đất và nước; công nghệ chế tạo; tài nguyên khoáng sản; khoa học biển và khoa học khí quyển; thiên văn học và khoa học vũ trụ; công nghệ thông tin và truyền thông,… Các nghiên cứu của CSIRO luôn đạt chất lượng đẳng cấp quốc tế và được công bố, xuất bản trên các tạp chí hàng đầu thế giới. Các kết quả nghiên cứu của CSIRO trong những năm qua đã mang lại nhiều tác động tích cực về kinh tế, môi trường và xã hội đối với Australia nói riêng và thế giới nói chung.

Tại buổi thăm, TS. John Manners  cho biết, hiện nay, các hoạt động hợp tác giữa CSIRO và Việt Nam đang tăng lên và ông cũng đề xuất mong muốn ký với Bộ KH&CN Biên bản ghi nhớ để cùng phát triển và triển khai các hoạt động ở cấp Dự án.  

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh chủ trương của Quốc hội là ngân sách có thể giảm ở các lĩnh vực khác, nhưng riêng với giáo dục và khoa học công nghệ phải luôn được chú trọng. Những vấn đề mà Viện nghiên cứu và hợp tác với Việt Nam sẽ mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân Việt Nam.

Cũng tại đây, Chủ tịch Quốc hội đã chứng kiến ký kết giữa Bộ KH&CN và CSIRO Kế hoạch hành động về hợp tác KH&CN Việt Nam - Australia.
 

Lễ ký kết Kế hoạch hành động về hợp tác KH&CN Việt Nam - Australia giữa Bộ KH&CN và CSIRO dưới sự chứng kiến của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và lãnh đạo một số bộ, ngành, đơn vị của 2 nước
 

Cùng ngày, đoàn Quốc hội Việt Nam cũng có chuyến thăm ACIAR. Đây là đơn vị có sự hợp tác chặt chẽ với Bộ KH&CN Việt Nam trong nhiều năm qua. Được biết, ngày 24/11/2017, Giáo sư Andrew Cambell - Tổng Giám đốc điều hành của ACIAR đã tới Việt Nam để tham dự Hội thảo Nghiên cứu và Phát triển Nông nghiệp vùng Tây Bắc do ACIAR tổ chức và có đến Bộ KH&CN Việt Nam làm việc với Thứ trưởng Trần Quốc Khánh. Buổi làm việc nhằm trao đổi về Chương trình của ACIAR tại Việt Nam; thảo luận về các ưu tiên hợp tác quan trọng nhất giữa Bộ KH&CN và ACIAR từ nay cho đến năm 2020 trong khuôn khổ Chiến lược 10 năm về hợp tác nghiên cứu trong nông nghiệp của ACIAR tại Việt Nam giai đoạn 2017 – 2027 (gọi tắt là Chiến lược tại Việt Nam của ACIAR). Trong cuộc họp, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh đã đề xuất ký Biên bản ghi nhớ giữa Bộ KH&CN và ACIAR để cùng nhau triển khai Chiến lược 2017 – 2027 của ACIAR.

Được biết, ACIAR là một đơn vị nằm trong Chương trình Trợ giúp Phát triển của Chính phủ Australia, được thành lập vào năm 1982. ACIAR có nhiệm vụ chính là hỗ trợ tài chính cho các dự án hợp tác nghiên cứu về nông nghiệp do các cơ quan nghiên cứu trong và ngoài nước tiến hành. Các dự án này nhằm giải quyết các vấn đề về nông nghiệp ở các nước đang phát triển. Các nhà khoa học và các nhà kinh tế nông nghiệp Australia sử dụng kiến thức của họ để phục vụ cho lợi ích của các nước đang phát triển và của Australia. ACIAR đã và đang tham gia tích cực trong việc giúp các nước đang phát triển giảm nghèo và đạt được sự phát triển bền vững.

ACIAR bắt đầu chương trình hợp tác ở Việt Nam từ năm 1993 và đã hỗ trợ hợp tác nghiên cứu trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản tại Việt Nam với số tiền đầu tư trị giá 100 triệu đô la Úc thông qua 170 dự án. Mục tiêu của ACIAR là hỗ trợ dành cho Việt Nam bao gồm nhiều lĩnh vực như: chính sách phát triển nông nghiệp, kinh tế và kinh doanh nông nghiệp, tài nguyên đất và nước, chăn nuôi, khoa học cây trồng, lâm nghiệp và thủy sản... Kết quả nghiên cứu mang lại lợi ích cho nhiều nhóm đối tượng, bao gồm cả các nhà hoạch định chính sách tại trung ương và địa phương, và các cán bộ khuyến nông, nhưng mục tiêu chính đối với Việt Nam của ACIAR là hướng đến nâng cao thu nhập và cải thiện sinh kế lâu dài cho nông dân, nhất là các nông hộ nhỏ.

Cam kết tạo mọi điều kiện thuận lợi

Quan hệ hợp tác về KH&CN giữa Việt Nam và Australia đã được thiết lập từ năm 1992, trên cơ sở Bản ghi nhớ hợp tác KH&CN giữa hai Chính phủ. Để tạo hành lang pháp lý thúc đẩy hơn nữa hợp tác KH&CN giữa Việt Nam và Australia, năm 2013, Chính phủ hai nước đã ký Hiệp định Hợp tác KH&CN và có hiệu lực vào tháng 7/2014 với 04 lĩnh vực ưu tiên hợp tác gồm: nông nghiệp, y tế, môi trường và nghiên cứu biển.

Trong thời gian qua, hai bên (Bộ KH&CN Việt Nam và Bộ Công nghiệp, Đổi mới và Khoa học Australia) đã tích cực cùng nhau xây dựng Kế hoạch hành động chung về hợp tác KH&CN giữa Việt Nam và Australia để định hướng hợp tác cho các tổ chức KH&CN của 2 nước trong các lĩnh vực ưu tiên đã được xác định.

Cách đây không lâu, ngày 08/11/2017, tại sự kiện trình diễn về Đổi mới sáng tạo trong thời gian diễn ra APEC 2017 tại Đà Nẵng, Bộ trưởng Ngoại giao Australia, bà Julie Bishop, đã thông báo về một khuôn khổ mới trong chương trình hỗ trợ phát triển của Australia cho Việt Nam, Aus4Innovation.

“Aus4Innovation cung cấp nguồn hỗ trợ trị giá 10 triệu đô la Úc cho các hoạt động mục tiêu nhằm thúc đẩy tiềm năng đổi mới sáng tạo và tăng cường hệ thống đổi mới sáng tạo của Việt Nam. Hoạt động đầu tiên của chúng tôi là đưa các chuyên gia Australia, thông qua Mạng lưới nghiên cứu số Data 61 của Tổ chức nghiên cứu khoa học và công nghiệp Liên bang Australia (CSIRO), tới hợp tác với Chính phủ Việt Nam, thông qua Bộ KH&CN, trong việc thiết kế lộ trình cho tương lai số hóa”.

Đổi mới sáng tạo sẽ là một trụ cột mới trong quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước, góp phần tăng cường quan hệ song phương. Bộ trưởng Bộ KH&CN và Đại sứ Australia tại Việt Nam sẽ đồng chủ trì chương trình Đối tác Đổi mới sáng tạo này thông qua việc đảm bảo triển khai chương trình phù hợp với nghị trình về đổi mới sáng tạo của chính phủ, thúc đẩy các cơ hội kinh doanh và giám sát các khoản viện trợ đầu tư của chương trình để hỗ trợ hệ thống đổi mới sáng tạo của Việt Nam.

“Nhân dịp này, trên cương vị của mình, tôi cam kết sẽ luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi để hỗ trợ và thúc đẩy hơn nữa các hoạt động hợp tác về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo giữa 2 nước nói chung và hợp tác giữa CSIRO với các tổ chức KH&CN của Việt Nam nói riêng”- Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cam kết.
 

Kế hoạch hành động Việt Nam – Australia về KH&CN tập trung vào các lĩnh vực sau: + Y tế và thuốc: Các can thiệp vào sức khỏe cộng đồng; Đào tạo và nghiên cứu y khoa về bệnh mãn tính, bệnh không truyền nhiễm; Các bệnh lây nhiễm, gồm cả kháng khuẩn; Cải thiện sức khỏe cộng đồng và các dịch vụ chăm sóc người cao tuổi; Sức khỏe sinh sản, bà mẹ, trẻ em và trẻ sơ sinh; Các cơ chế gen của bệnh ung thư; Cấy ghép tế bào gốc. + Nông nghiệp: Trồng trọt và bảo vệ thực vật; Chăn nuôi và sức khỏe vật nuôi; Hiện đại hóa nông nghiệp; Nuôi trồng thủy sản; Tài nguyên nước; Lâm nghiệp. + Khoa học môi trường: Sử dụng công nghệ sinh học trong khắc phục và bảo vệ môi trường; Quản lý chất thải; Đánh giá tác động môi trường ở các khu vực khai mỏ; Dữ liệu môi trường quốc gia và các chương trình kiểm soát dài hạn để hỗ trợ các chính sách môi trường và phát triển bền vững; Sử dụng thông tin quan sát để hỗ trợ chống lại các thách thức của khu vực (có thể là liên ngành). + Biến đổi khí hậu : Các giải pháp giám sát biến đổi khí hậu; Các mô hình dự báo khí hậu đô thị; Phát triển thành phố bền vững và các biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu; Năng lượng tái tạo. + Khoa học biển: Bảo vệ, kiểm soát và đặc tính của môi trường biển; Ứng phó với các sự cố môi trường biển; Công nghệ tìm kiếm thăm dò dầu khí; Phát triển bền vững nền kinh tế xanh; Suy thoái và phục hồi các hệ thống thuộc bờ biển và nguồn tài nguyên; Hệ thống quan sát biển để giúp hiểu về sự biến đổi khí hậu và thích ứng với biến đổi.