Đây là chuyến bay thứ hai tới sao Hỏa trong tuần này sau khi tàu quay quanh quỹ đạo Hope của Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) khởi hành từ đảo Tanegashima của Nhật Bản hôm 20/7. Nối tiếp UAE và Trung Quốc, Mỹ cũng dự kiến phóng Perseverance, robot thăm dò sao Hỏa phức tạp nhất của NASA, từ Cape Canaveral, Florida, vào tuần sau.
Tàu Thiên Vấn 1 của Trung Quốc, bao gồm tàu quay quanh quỹ đạo và robot tự hành, sẽ mất 7 tháng để tới sao Hỏa. Nếu tất cả diễn ra thuận lợi, Thiên Vấn 1 sẽ tìm kiếm nước ngầm và bằng chứng về sự sống cổ đại trên hành tinh đỏ. Đây không phải lần đầu tiên Trung Quốc nỗ lực chinh phục sao Hỏa. Năm 2011, tàu bay quanh quỹ đạo Huỳnh Hỏa 1 của nước này bay trên tên lửa Nga không thể thoát khỏi quỹ đạo Trái Đất sau khi phóng từ Kazakhstan và bốc cháy trong khí quyển.
Hạ cánh trên sao Hỏa là nhiệm vụ vô cùng khó khăn. Mỹ là quốc gia duy nhất đáp thành công tàu vũ trụ trên mặt đất sao Hỏa sau 8 chuyến bay từ năm 1976. Hiện nay, robot tự hành InSight và Curiosity vẫn hoạt động trên hành tinh đỏ. 6 tàu vũ trụ khác đang khám phá sao Hỏa từ quỹ đạo gồm 3 tàu của Mỹ, 2 tàu của châu Âu và 1 tàu của Ấn Độ.
Trong bài báo công bố hôm 13/7 trên tạp chí Nature Astronomy, Wan Weixing, kỹ sư trưởng của dự án Thiên Vấn 1, cho biết con tàu sẽ tiến vào quỹ đạo sao Hỏa vào tháng 2/2021 và tìm kiếm khu vực hạ cánh ở Utopia Planitiam, vùng đồng bằng mà trước đó NASA từng phát hiện bằng chứng của băng dưới mặt đất. Sau đó, tàu Thiên Vấn 1 sẽ hạ cánh vào tháng 4 hoặc 5/2021. Theo lịch trình, robot tự hành trang bị pin năng lượng Mặt Trời lớn cỡ xe điện chạy trên sân golf và nặng 240 kg sẽ vận hành trong khoảng 3 tháng và tàu quay quanh quỹ đạo sẽ hoạt động trong 2 năm. Dù khá nhỏ so với robot tự hành Perseverance của Mỹ (1.025 kg), thiết bị này vẫn lớn gấp đôi hai robot tự hành Trung Quốc đưa tới Mặt Trăng vào năm 2013 và 2019.
Thời gian phù hợp để phóng tàu tới sao Hỏa chỉ xuất hiện 26 tháng một lần khi Trái Đất và sao Hỏa ở khoảng cách gần nhất. Trước đó, Trung Quốc gặp một số trở ngại khi một tên lửa Trường Chinh 5 phóng hỏng vào đầu năm nay. Covid-19 bùng phát cũng buộc các nhà khoa học phải làm việc tại nhà. Hồi tháng 3/2020, khi cần vận chuyển thiết bị từ Bắc Kinh tới Thượng Hải, 3 thành viên làm việc trong dự án phải lái xe 12 giờ liền.
