Hà Nội chuẩn bị thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo: bước ngoặt chiến lược cho hệ sinh thái khởi nghiệp

04:05 - 18/09/2025

Trong bối cảnh kinh tế tri thức và công nghệ số đang định hình cục diện toàn cầu, Hà Nội chuẩn bị ra mắt Trung tâm Đổi mới sáng tạo (HIC) với kỳ vọng trở thành “nhạc trưởng” của hệ sinh thái khởi nghiệp. Không chỉ là nơi thử nghiệm cơ chế sandbox hay ươm tạo doanh nghiệp công nghệ, HIC còn là điểm hội tụ nhân tài, dòng vốn và tri thức quốc tế, mở ra cơ hội để Thủ đô bứt phá trong kỷ nguyên mới.

Cơ chế đặc thù – lợi thế cạnh tranh của HIC

Ngày 23/9, tại kỳ họp chuyên đề (kỳ họp thứ 26), HĐND TP Hà Nội khóa XVI dự kiến sẽ xem xét và biểu quyết thông qua nhiều Nghị quyết quan trọng về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Một trong những nội dung nhận được sự quan tâm đặc biệt là Nghị quyết thành lập HIC - mô hình lần đầu tiên được triển khai ở cấp địa phương với cơ chế, chính sách đặc thù.

Trong bối cảnh thế giới đang bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức và công nghệ, sự ra đời của HIC được kỳ vọng sẽ trở thành “nhạc trưởng” dẫn dắt, điều phối toàn bộ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Thủ đô.

Hà Nội chuẩn bị thành lập trung tâm đổi mới sáng tạo.

Khác với các mô hình trung tâm nghiên cứu trước đây, HIC được xây dựng trên cơ sở Luật Thủ đô (sửa đổi năm 2024) cùng các văn bản chiến lược của Trung ương. Đây sẽ là “địa chỉ” tiên phong thử nghiệm nhiều cơ chế mới mang tính đột phá.

Cụ thể, HIC được trao quyền triển khai cơ chế sandbox - mô hình thử nghiệm có kiểm soát, đóng vai trò như “phòng thí nghiệm chính sách” của Hà Nội. Tại đây, các ý tưởng, công nghệ mới sẽ được thử nghiệm trong môi trường pháp lý an toàn; doanh nghiệp tham gia được miễn trừ một số trách nhiệm kinh tế nếu gặp rủi ro khách quan.

Cùng với đó là chính sách ưu đãi vượt trội. Doanh nghiệp và startup tại HIC sẽ được hỗ trợ tiếp cận phòng thí nghiệm, hạ tầng R&D, nền tảng số của Nhà nước với chi phí hợp lý, đồng thời được hưởng ưu đãi về thuế, đất đai, tín dụng.

Thành phố cũng thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm và chương trình ươm tạo công nghệ, vừa tạo nguồn vốn rủi ro cho startup, vừa khuyến khích nguồn lực xã hội hóa đổ vào đổi mới sáng tạo.

Đáng chú ý, HIC áp dụng cơ chế đãi ngộ linh hoạt để thu hút và giữ chân nhân tài, thông qua hợp tác công - tư nhằm mời gọi các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước, hướng tới mục tiêu trở thành “điểm đến nhân tài” của khu vực.

Bên cạnh đó, HIC được giao nhiệm vụ đẩy mạnh hợp tác quốc tế, xây dựng mạng lưới liên kết toàn cầu và mời gọi các tập đoàn công nghệ, viện nghiên cứu lớn đặt văn phòng, trung tâm tại Hà Nội.

Ông Trần Đắc Trung - Phó Trưởng Ban Quản lý các Khu công nghệ cao và Khu công nghiệp Hà Nội - đơn vị chủ trì soạn thảo Đề án khẳng định: “Trung tâm không chỉ là một đầu mối kỹ thuật, mà còn là nơi hội tụ, kết nối nguồn lực nghiên cứu, doanh nghiệp, nhà đầu tư và nhân tài trong và ngoài nước. Đề án đã được tham vấn kỹ lưỡng, tiếp thu đầy đủ ý kiến chuyên gia để bảo đảm tính khả thi và phù hợp định hướng phát triển của Thành phố”.

Hạt nhân liên kết “ba nhà”

Nghị quyết về thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo Hà Nội không chỉ là một dự án đầu tư, mà còn là chính sách đột phá mang tính thể chế. Đây được coi là bước đi cụ thể nhằm hiện thực hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển Thủ đô đến năm 2045 và Luật Thủ đô số 39/2024/QH15.

Theo Đề án, giai đoạn 2026 – 2030, HIC sẽ tập trung vào việc ươm tạo trên 200 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, kêu gọi vốn trên 500 tỷ đồng, tổ chức hơn 20 sự kiện khoa học – công nghệ quốc tế mỗi năm và hỗ trợ hình thành 10 sản phẩm đổi mới sáng tạo tiêu biểu.

Xa hơn, đến năm 2045, HIC được kỳ vọng trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực, nơi sản sinh ít nhất 10 doanh nghiệp “kỳ lân” công nghệ, sở hữu 20 phòng thí nghiệm trọng điểm tầm quốc gia và quốc tế, đồng thời tạo doanh thu trên 500 tỷ đồng/năm từ thương mại hóa công nghệ.

Theo các chuyên gia, HIC sẽ đóng vai trò hạt nhân liên kết “ba nhà”: Nhà nước – Nhà khoa học – Doanh nghiệp, từ đó tạo ra chuỗi giá trị khép kín cho đổi mới sáng tạo.

Giám đốc Quỹ đầu tư IDG Capital Vietnam Blockchain Trần Việt Đức, một trong những nhà sáng lập của IDG Ventures Vietnam đánh giá: “Hà Nội đang đi đúng hướng. Nếu HIC vận hành minh bạch và linh hoạt, nó sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn cho dòng vốn đầu tư quốc tế. Quan trọng nhất là phải duy trì cơ chế chính sách ổn định, tránh tình trạng ‘nóng - lạnh’ khiến nhà đầu tư e dè”.

Quá trình chuẩn bị Đề án cũng cho thấy sự đồng thuận cao. Ban soạn thảo đã tiếp thu, giải trình toàn bộ ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, cùng phản biện từ Ủy ban MTTQ, Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND Thành phố và các sở, ngành.

Trên thế giới, nhiều thành phố đã thành công nhờ xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo với cơ chế đặc thù, từ Singapore, Seoul cho đến Tel Aviv. Hà Nội đang đi theo xu hướng đó, nhưng với một mô hình “đo ni đóng giày” dựa trên tiềm lực khoa học - công nghệ sẵn có của mình.

Với HIC, Hà Nội không chỉ kỳ vọng tạo thêm một “địa chỉ đỏ” cho cộng đồng startup, mà còn kiến tạo động lực phát triển mới, song hành với chiến lược xây dựng Thủ đô thành trung tâm khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo hàng đầu của đất nước.

Trong tương lai, nếu HIC phát huy đúng vai trò “nhạc trưởng”, Hà Nội hoàn toàn có thể trở thành thành phố đổi mới sáng tạo tầm khu vực, góp phần đưa Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên kinh tế tri thức.

Có thể nói, Nghị quyết thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo Hà Nội là một quyết định mang tính lịch sử. Nó thể hiện tầm nhìn chiến lược của Thủ đô trong việc kiến tạo thể chế, nuôi dưỡng ý tưởng, thúc đẩy khởi nghiệp và thương mại hóa công nghệ - những yếu tố then chốt để phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.

Theo Kinhtedothi

Hà Nội chuẩn bị thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo: bước ngoặt chiến lược cho hệ sinh thái khởi nghiệp

Các bài viết khác

Tin tức & Sự kiện